Redakcja niezależnej audycji literackiej „Książki pod lupą” wybrała najlepsze książki 2016 roku.  Oto one w kolejności alfabetycznej:

  1. Arthur Allen „Fantastyczne laboratorium doktora Weigla. Lwowscy uczeni, tyfus i walka z Niemcami” (przekład Barbara Gadomska, Wydawnictwo Czarne)

  fantastyczne_laboratorium_poprTytułowe laboratorium to miejsce, w którym w czasie II Wojny Światowej schronienie otrzymało wielu przedstawicieli lwowskiej inteligencji (m.in. Stefan Banach, Zbigniew Herbert i Mirosław Żuławski) w zamian za zgodę na dokarmianie własną krwią wszy, niezbędnych do produkcji szczepionki na tyfus plamisty. Arthur Allen nie skupia się jednak wyłącznie na lwowskim laboratorium, rozszerzając swoją narrację o fascynującą historię życia i myśli filozoficznej żydowskiego naukowca Ludwika Flecka, który nad szczepionką na tyfus pracował w obozach koncentracyjnych. Tak powinny być pisane książki o historii medycyny.

  1. Jerzy Górzański „Przedstawienia” (Wydawnictwo Topos)

gorzanski_przedstawienia-1„Przedstawienia” powstały w ostatnich miesiącach życia autora. Tom jest przejmującą opowieścią o odchodzeniu, a zarazem poetyckim testamentem Jerzego Górzańskiego. To wyjątkowa książka, wymykająca się krytycznoliterackiemu opisowi. W naszym odczuciu najważniejszy tom poetycki wydany w minionym roku.

  1. Anna Janko „Miłość, śmierć i inne
    wzory” (Wydawnictwo Literackie)

Anna Janko jest szerzej jankoznana  jako pisarka, autorka między innymi znakomitej „Małej Zagłady”. Nie każdy pamięta, że debiutowała jako poetka i przez wiele lat właśnie w tej dziedzinie odnosiła sukcesy. Przypomina o tym jej autorski wybór wierszy zatytułowany „Miłość, śmierć i inne wzory”. To poezja perfekcyjna, bardzo świadoma, dojrzała, odwołująca się niejednokrotnie do tradycji, a jednocześnie mająca własny, niepodobny do żadnego innego poetycki ton. Na pewno wydarzenie literackie.

  1. Miljenko Jergović „Wilimowski” (przekład Magdalena
    Petryńska, Wydawnictwo Książkowe Klimaty)

wilimowskiAutor, który na Bałkanach znalazł inspirację dla setek pięknych opowieści, tym razem sięga po polską historię, w dodatku bardzo mało już nam znaną. Tytułowy Wilimowski to Ślązak, który wywalczył podczas Mistrzostw Świata w 1938 roku cztery bramki dla Polski. Ale nie o futbolu jest to książka, lecz o bogatej i trudnej europejskiej tożsamości. Gawęda pachnąca pięknie śródziemnomorskimi ziołami i morzem, a przy tym boleśnie polska.

  1. Aleksander Kaczorowski „Hrabal. Słodka apokalipsa” (Wydawnictwo Czarne)

kaczorowskiAleksander Kaczorowski wiele razy udowadniał, że jest świetnym tłumaczem i znakomitym znawcą tematyki czeskiej. A że przy okazji jest bardzo dobrym eseistą, z góry było wiadomo, że „Hrabal. Słodka apokalipsa” (to już druga książka Kaczorowskiego o tym pisarzu) przyniesie licznym w Polsce fanom twórczości Hrabala wiele satysfakcji. I tak się stało. Kaczorowski z zasady nie zawodzi.

  1. Hubert Klimko-Dobrzaniecki „Zostawić Islandię” (Wydawnictwo Noir Sur Blanc)

klimkoCzytając tę książkę mamy wrażenie, że spotkaliśmy się na piwie z dawnym przyjacielem, który zostawił na zimnej wyspie kawałek swojego życia i potrafi się z nami tym w piękny sposób podzielić. Idealny plan na wieczór w ciepłym fotelu.

  1. Justyna Kopińska „Polska odwraca oczy” (Wydawnictwo Świat Książki)

polska-odwraca-oczy-b-iext43264597Autorka tego zbioru reportaży przyznaje, że zawsze chciała być policjantką, zabiera więc czytelników do prokuratury, na komendę i w inne miejsca, gdzie prowadzone są śledztwa. Pokazuje absurdalne przepisy, fałszywe statystki, ale przede wszystkim zakłamanie urzędników, od których decyzji często zależy los innych. Słowami swoich bohaterów udowadnia, że w Polsce dzieje się źle. Niestety udowadnia też, że my wszyscy się na to godzimy, odwracając oczy.

  1. Andrzej Stasiuk „Osiołkiem” (Wydawnictwo Czarne)

osiolkiemeStasiuk w swojej najnowszej książce kontynuuje wątki rozpoczęte we „Wschodzie”
niejako je rozwijając. Opisuje wyprawę w głąb Rosji, przeplatając ją ze swoistym esejem podróżniczym i dorzucając niekończące się dygresje. Autor „Jadąc do Babadag” w takiej formie czuje się świetnie, i tak też czyta się „Osiołkiem”.

  1. Szczepan Twardoch „Król” (Wydawnictwo Literackie)pobrane

Twardoch kolejny raz romansuje z dawną Warszawą. Opowiada mroczną balladę –
historie ludzi i miejsc znanych jedynie z ulicznych legend. Czasy straszne lecz fascynujące. Kunszt autora zaskakujący.

  1. Wiesław Weiss „Beksiński. Portret prawdziwy” (Wydawnictwo Vesper)

tomek-beksinski-portret-prawdziwy-b-iext41884677Intymny i przejmujący portret legendarnego tłumacza, radiowca i dziennikarza muzycznego. Rzuca zupełnie inne światło na postać Tomasza Beksińskiego niż film „Ostatnia rodzina” czy książka Magdaleny Grzebałkowskiej. Weiss, korzystając z niezliczonej ilości listów, e-maili czy wypowiedzi przyjaciół Beksińskiego, nakreślił obraz osoby wrażliwej, żyjącej swoimi pasjami, a także nieustannie szukającej prawdziwej miłości.

Książka niedostrzeżona:

Katia Petrowska  „Może Estera” (przekład Urszula Poprawska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego)

esteraWielka szkoda, że ta książka w Polsce nie zdobyła należnej sobie uwagi. To wyjątkowy debiut. Nostalgiczna podróż przez historię jednej rodziny, która w miarę rozbudowywania drzewa genealogicznego okazuje się jednocześnie dosyć uniwersalną dwudziestowieczną historią naszej części Europy. Katia Petrowska w swojej prozie utrzymuje idealną równowagę między liryczną nostalgią a subtelnym poczuciem humoru, dzięki czemu bez zbędnego patosu, w piękny sposób opowiada o rzeczach najtrudniejszych.